“Voor mij is kunst een levenselixer”

Alexandra Pluijmers blikt zonder een spoor van emotie terug als ze vertelt over het moment dat haar destijds behandelend arts prof. dr. von Meyenfeldt haar vertelde dat ze beter meteen haar beide borsten kon laten amputeren, in plaats van alleen de borst met de twee tumoren die hij had aangetroffen. ‘Ik was toen 49 en hij zei me klip en klaar dat ik veel te jong was om dood te gaan’. ‘De kans dat bij amputatie van één borst nieuwe tumoren terugkomen in de andere, is gewoon reëel en moet je zien te voorkomen’, zei hij. ‘Ik heb er daarom geen seconde over getwijfeld. Vooral omdat ik steeds het gezicht van mijn toen 15-jarige dochter voor me zag, dacht ik ‘hup, eraf, allebei’. Ik ben toen meteen begonnen met een zogenaamde TAC-kuur, een hele zware chemokuur voorafgaand aan de operatie, bedoeld om de tumoren te verkleinen. Daarna volgde dan de operatie, maar omdat zich daarbij wat complicaties voordeden ben ik drie keer geopereerd. Vervolgens een fiks aantal bestralingen, waarna ik nog 5 jaar antihormoonmiddel moest slikken. Het hele traject heeft dus ruim vijfenhalf jaar in beslag genomen, inclusief de borstreconstructies door dokter Stefania Tuinder. Dit heeft ze gedaan middels een zogeheten DIEPlap operatie, waarbij een nieuwe borst wordt gemaakt met huid en vetweefsel van de buik. De dieper gelegen buikspieren worden door deze aanpak gespaard.’

Amputatie
De reconstructie van Alexandra’s borsten gebeurde meteen aansluitend aan de amputatie, waardoor ze in totaliteit bijna 14 uur op de operatietafel lag. Tegenwoordig duurt dit nog ‘maar’ 6-8 uur, waardoor de belasting voor de patiënt minder zwaar is. Ook worden er nieuwe technieken gebruikt die destijds nog niet beschikbaar waren. De van oorsprong Italiaanse arts Stefania Tuinder, die Alexandra heeft geopereerd, is inmiddels een internationale autoriteit op het gebied van reconstructieoperaties (zie interview in apart kader). Alexandra: ‘het grenst echt aan het ongelooflijke wat zij kan. Ik heb inmiddels weer opnieuw contact met haar, waarbij ze me vertelde dat ze bij een aantal vrouwen operaties heeft uitgevoerd en dat met behulp van zenuwen uit het been deze vrouwen weer gevoel in hun borsten hebben gekregen. En precies op dat punt komt voor mij de wetenschap in aanraking met de kunst: zij vormt en maakt nieuw lichaam, en ik vorm en maak beeld. Gedurende de periode dat ik bij Stefania onder behandeling ben geweest heb ik het beeld ‘Winter’ gemaakt. Het laat een incompleet en aangedaan lichaam zien, zo voelde ik me namelijk toen. Min of meer verminkt, maar wel met een groot hart. Ik had een innerlijke drang om dat gevoel in een beeld om te zetten. Ik ben toen ook begonnen met tekenen, waarbij ik voorstellingen maakte van een navel en een buik. Allemaal om te laten zien dat ook een kapot lichaam echt heel mooi kan zijn. Mijn ziekte had me in het begin weliswaar lamgeslagen, maar heeft er ook voor gezorgd dat ik weer ben gaan creëren.’

Het hele artikel lezen? Bestel hier Navenant editie 4 voor €7,50.