“We hebben al 2 jaar nauwelijks regen gehad, we zijn blij met de regen.” Woorden van lokalen die ik begrijp, maar juist de 3 dagen dat ik verblijf in Santo Stefano Belbo, het hart van de Moscato regio, had ik gehoopt op een mooi voorjaarszonnetje. Echter, ondanks de regen blijft het toch een inspirerend heuvellandschap.
Tekst en foto’s: Patrick Franken
Tijdens mijn eerste dag in Piemonte, heb ik nog het geluk een prachtige dag mee te pikken. Ik besef dat er regen zal volgen, de dagen dat Emilia-Romagna te maken krijgt met rampspoed, dus ik tel mijn zegeningen. Ik geniet van ieder moment dat ik in Italië ben, ongeacht het weer.
Voordat ik aankom in Santo Stefano Belbo, bezoek ik eerst Gattinara, dat meer noordelijk in Piemonte ligt. Ik ben er te gast bij Simone Antonietti en wijnmakers Paride Laretti.
Alto Piemonte - Gattinara
Piemonte is een grote provincie, waarbij het centrum, de Po vallei, bekend is vanwege zijn risottovelden en nog bekender zijn de heuvels van de Langhe, waar we de bekende Barolo en Barbaresco wijnen aantreffen. Wijnen gemaakt van de Nebbiolo druif waarvan lang werd gedacht dat die alleen topwijnen uit de regio opleverden, maar ondertussen beginnen ze zelfs in de Langhe in te zien dat er meer noordelijk in de Piemonte, de Alto Piemonte, ook erg mooie Nebbiolo wijnen worden gemaakt. Carema, Ghemme of Gattinara hebben ook veel te bieden.
Terroir
Terroir, oftewel ondergrond, is het toverwoord voor bepaalde tonen die je terugproeft in een wijn. In de Langhe is het terroir vaak kalkrijk, leem of zanderig, maar in de Alto Piemonte, en vooral in Gattinara, kan de ondergrond verschillen. In Gattinara spreken we over vulkanische ondergrond, met vooral erg veel ijzer in de grond. Dit is zelfs per hectare anders. Dit ervaren we ook als we in de proefruimte van Paride Laretti zijn. Daar vinden we een bak met vier verschillende gesteenten, waarbij de een meer ijzer bevat dan de ander. Op elk van deze terroirs zijn hun wijngaarden terug te vinden. Tijdens het proeven van de verschillende wijnen kun je deze verschillen, die niet erg groot zijn, ook opmerken.
Deze proeverij toont aan dat je voor top Nebbiolo niet per se naar Barolo of Barbaresco moet. Gattinara heeft sinds 1990 pas de DOCG-status verkregen. Dit is voor lokale wijnwetgeving het hoogste kwaliteitskeurmerk. Gattinara DOCG moet voor 90% gemaakt zijn van nebbiolo.
In Gattinara zelf, het is een klein plaatsje, vind je alle wijnmakers, maar niet de wijngaarden. Het zijn dus geen domeinen, zoals je het elders gewend bent. De wijngaarden liggen verscholen bovenop de heuvels rondom Gattinara. Een wijngids, zoals Simone, is nodig om me deze prachtige, in heuvelachtig en bosrijk gebied gelegen wijngaarden te tonen.
Cesare Pavese
Ik verlaat Gattinara en ga op weg naar de Langhe, het wereldberoemde wijngebied. Hotel La Bossolasca in Santo Stefano Belbo zal mijn slaapplek voor de komende 2 dagen worden. Op het moment dat je Santo Stefano Belbo bezoekt, ontkom je niet aan de naam Cesare Pavese. Deze bekende Italiaanse schrijver is hier geboren en wordt op allerlei manieren herdacht. Er liggen zelfs wandelroutes waar Pavese zelf wandelde in zijn geliefde heuvels (Colline). Pavese kwam op een tragische manier aan zijn einde, maar zijn literatuur blijft voor eeuwig bewaard, zoals in het Casa Natale Cesare Pavese.
Trail del Moscato
Het Hotel La Bossolasca zal in september ook onze hoofdzetel zijn, als ik terugkom met een reisgezelschap dat zal deelnemen aan de Trail del Moscato. De Trail del Moscato is een lokaal sportevenement, waarbij er wordt gelopen door de wijnhellingen rondom Santo Stefano Belbo.
De Trailrun of wijnwandeling, gaat door de prachtige UNESCO heuvels, waarop de Moscato druif rijkelijk is aangeplant en die vooral bekend zijn vanwege de Moscato d’Asti wijn.
Vandaag ga ik hardlopend al wat heuvels bedwingen en hoe hoger ik kom, hoe indrukwekkender het uitzicht wordt. Ondanks het feit dat het bewolkt en regenachtig is. Natuurlijk hoop ik op betere uitzichten in september en natuurlijk de zon, maar stiekem geniet ik van dit weertype met veel zuurstof en mystieke omstandigheden. Dit heuvellandschap staat bekend om de nebbia (Hier heeft de Nebbiolo druif zijn naam van en betekent “mist”) en ook nu blijven de wolken laag hangen en met flarden tegen de heuvels aangeplakt.
Azienda Marco Capra
Natuurlijk zal er bij de reis in september een wijnproeverij plaatsvinden en daarvoor ging ik op zoek rondom Santo Stefano Belbo. Het mooiste is om een pallet van wijnen te kunnen proeven dat de hele Langhe typeren. We zitten te ver af van Barolo, maar Nebbiolo is volop aangeplant en natuurlijk de lokale held, de Moscato Bianco. Hiervan worden de Moscato d’Asti wijnen gemaakt. Licht bruisend (Frizzante) met een zoete afdronk en lager alcoholpercentage. Ideaal voor zowel aperitief als dessertwijn.
Bij wijnmaker Marco Capra vind ik zo’n pallet van wijnen. Een mousserende wijn op klassieke methode (Champagne stijl) gemaakt, maar ook een witte wijn van Chardonnay of een rosé van Nebbiolo. Met een lokale druif, de Nascetta, wordt een droge witte wijn gemaakt en een Barbera d’Asti van de Barbera druif maakt het helemaal af. Ik neem alvast 2 proefdozen mee naar Nederland. Hiermee kan ik me alvast voorbereiden (verheugen) op deze mooie trip in september.
Het wijnhuis van Marco Capra steekt hoog boven Santo Stefano Belbo uit en bij goed weer heb je hier zicht tot aan de Alpen. Piemonte betekent letterlijk ook aan de voet van de bergen. Vandaag zien we deze bergen niet, maar dat dit een uitzonderlijk mooie locatie is, dat is overduidelijk. Met een doos vol wijn en indrukken ga ik een dag eerder dan gepland terug naar Limburg. Gelukkig blijven grote problemen in Piemonte, zoals die in Emilia-Romagna, uit.
Wijnreis Trail del Moscato https://www.limburgwine.nl/trail-del-moscato-wijnreis/
Gattinara wijnmaker Paride Laretti
Santo Stefano Belbo - Hotel La Bossolasca
Santo Stefano Belbo wijnmaker Marco Capra
Bestel hier Navenant editie 3 voor €7,50.