Column: Fons Lambie

DE PERSCONFERENTIE

Het start meestal op dinsdag, klokslag 19:00 uur. In de Hondsrugzaal van het ministerie van Justitie & Veiligheid verzamelen dan twee bewindspersonen, enkele woordvoerders, een tiental journalisten, cameraploegen, fotografen en een tiental journalisten. Het is uitgegroeid tot een symbool van de coronacrisis: de persconferentie.

In de Hondsrugzaal zijn historische maatregelen aangekondigd - een avondklok of het sluiten van scholen en sectoren. Er waren ook minder ernstige momenten. Hoe langer de antwoorden van De Jonge duurden, hoe vaker Rutte naar de klok keek. De populariteit van de gebarentolk. En minister Grapperhaus sprak over “1 juno”, om het verschil tussen juni en juli te benadrukken.   

Zeker in het begin kwamen klachten over het uitlekken van de maatregelen. Wij, journalisten, zouden alles verklappen. Kijkers klaagden over spoilers - alsof het om een spannende serie ging. Maar een journalist kan toch moeilijk informatie achterhouden? Maatregelen lekken uit, omdat tientallen mensen betrokken zijn bij besluitvorming. Dan is het voor een journalist makkelijker om de aanstaande besluiten te achterhalen. Toch moet je altijd alert zijn: probeert een bron de besluitvorming te beïnvloeden? Of juist de aandacht af te leiden? Op onze redactie geldt de gouden regel: minimaal twee bronnen, juist om te voorkomen dat je als journalist wordt gebruikt.  

Er kwamen ook klachten over de vragen van journalisten. De ene klager vond het te braaf – journalisten lieten de premier veel te makkelijk wegkomen. De andere klager vond het juist te kritisch – journalisten hadden geen begrip voor de dilemma’s van bestuurders.  

Los van een enkele flater, hier wreekt zich een ander probleem. Een persconferentie is een prima manier om journalisten te informeren, maar ik twijfel – ook na ruim dertig edities – of dit de juiste manier is om een heel land live te informeren over een pandemie en de bijbehorende maatregelen. Waarom altijd dezelfde sprekers achter een spreekgestoelte? Waarom niet ’s middags, zodra de besluiten zijn genomen? De persconferentie was een megafoon voor het kabinet: nergens konden Rutte en De Jonge miljoenen mensen bereiken. Over het live-uitzenden is regelmatig gediscussieerd: geef je politici niet ongefilterd een gigantisch bereik, zeker in verkiezingstijd? Dat blijft een lastige afweging, maar uiteindelijk wil je de kijker zo snel mogelijk informeren.   

Nu de zomer vol versoepelingen lonkt, wordt ook het einde verwacht van een bijzonder fenomeen in deze crisistijd. Laten we hopen dat dit najaar de Hondsrugzaal leeg blijft.  

  

Fons Lambie