De trots van Grathem

De geschiedenis van de molen langs de Uffelse beek gaat terug tot in de 14e eeuw. Eeuwenlang was de molen in bezit van het klooster en diverse kasteelheren. De huidige watermolen dateert van rond 1800 en was vanaf 1993 eigendom van de toenmalige gemeente Heythuysen. Tot 2013 werd de molen actief gebruikt, maar daarna nam het verval snel toe. In 2017 gaat Het Limburgs Landschap de uitdaging aan en koopt het gehele complex om het te koesteren voor de toekomst. Na jarenlange voorbereidingen stond de molen de afgelopen twee jaar in de steigers voor een grootschalige restauratie. Het resultaat mag er zijn.

Reinette van Grathem
Wat meteen opvalt is de duidelijke splitsing tussen de luxueuze molenaarswoning met de gepleisterde en rijkversierde gevel en het industriële molengebouw. Teruggebracht, zoals ooit in 1874 bedacht door de welvarende molenaarsfamilie Schreurs. Het was ook in die tijd al een van de meest luxueuze herenhuizen van Grathem. Met de restauratie van de woning heeft Het Limburgs Landschap de luxe en grandeur van weleer in ere hersteld. Dat is vooral binnen te zien met de terrazzovloeren, art deco wanden en de met jachttaferelen beschilderde wanden in de ‘goei’-kamer.

De voormalige molenaarswoning heeft een nieuwe bestemming gekregen als luxe vakantiewoning. Een fijne plek, waar gasten heerlijk tot rust kunnen komen en genieten in de fraai aangelegde tuin bij het kabbelende water van de beek. Mooi detail is dat het Steunpunt Landschapsbeheer enkele maanden geleden een vergeten appelras op het spoor kwam, de Reinette van Grathem. Vol trots pronkt die appel nu in de nieuw aangelegde tuin achter de kerk en de watermolen. Een betere plek is er niet.

Vrijwillige handjes
De restauratie van de molen zelf was vooral gericht op het weer functioneel maken van de watermolen. Om bezoek mogelijk te maken is er een toiletruimte gerealiseerd en een ruimte ingericht waar in de toekomst mogelijk een winkeltje kan komen voor de verkoop van molenproducten. Ook hier kan Het Limburgs Landschap niet zonder vrijwilligers. De grote, maar vooral ook enthousiaste groep vrijwilligers die zich heeft verbonden aan de Grathemermolen was ook actief tijdens de verbouwing en heeft flink de handen uit de mouwen gestoken.

Zo heeft ze de gehele restauratie van de molentechniek en transportsystemen gecoördineerd en begeleid. Alle onderdelen zijn daarbij uit elkaar gehaald, genummerd, vervolgens gereviseerd en daarna weer keurig in elkaar gezet. Dat was een mooi en gecompliceerd stukje puzzelwerk waar de vrijwilligers zeker het een en ander over zullen vertellen als de molen open is voor het publiek. Verder is er in de molen ook een verwarmde ruimte om gasten te ontvangen en waar ook de molenaars zelf even lekker kunnen ontspannen.

Rondje
Wie de prachtig gerestaureerde molen wil bezoeken en het molenaarsambacht van dichtbij wil beleven heeft geluk. De molen is nu elke zaterdag geopend van 11.00 uur tot 16.30 uur. Een bezoek is prima te combineren met het ‘Rondje Grathem’ van 2,5 km [wandelknooppunt 77-72-71-70-80-76-77] of om de omgeving te ontdekken per fiets [fietsknooppunt 32]. Er is ruim voldoende parkeerruimte bij de Sint-Severinuskerk, die met zijn Romaanse kerktoren uit de 12e of 13e eeuw op zich al meer dan de moeite van een bezoekje waard is.

Rustiek slenteren langs de Uffelse beek, fietsend door het Midden-Limburgse landschap en een ultieme molenbeleving: dat is de trots van Grathem in een notendop.