Het is het grootste katholieke, religieuze feest van Nederland,” vertelt Theo Bovens, voorzitter van Vereniging Het Graf van Sint Servaas die de Heiligdomsvaart organiseert. “De vaart bestaat al sinds de hoge middeleeuwen. Het hoort echt bij het DNA van deze streek, van deze stad.” Sint Servaas, de centrale figuur van de Heiligdomsvaart, was de eerste bisschop van Maastricht en wordt gezien als een van de belangrijkste heiligen van de Lage Landen. Hij zou in de vierde eeuw vanuit het huidige Armenië naar deze regio zijn gereisd en bracht hier het christendom. Volgens de overlevering speelde hij een cruciale rol in de verdediging van het christelijk geloof en werd hij een bruggenbouwer tussen volkeren en culturen.
Zijn graf, dat zich in de Sint-Servaasbasiliek bevindt, werd al vroeg een belangrijke pelgrimsplaats. “Zijn invloed reikt veel verder dan alleen Maastricht”, vertelt Bovens. “Zijn missiegebied strekte zich uit over delen van Limburg, Brabant, Duitsland en de Ardennen.” Zijn nalatenschap leeft voort in de stad. De imposante Sint-Servaasbasiliek, de oudste kerk van Nederland, herbergt zijn relieken en speelt een centrale rol in de Heiligdomsvaart. “Het is indrukwekkend hoe zijn erfenis na al die eeuwen nog steeds duizenden mensen samenbrengt”, voegt Bovens toe.
Heilig getal
Waarom de Heiligdomsvaart precies eens in de zeven jaar plaatsvindt? “Zeven is een heilig getal”, legt Bovens uit. “Denk aan de zeven smarten, zeven deugden en de zeven werken van barmhartigheid. Maar het is ook een traditie die je in deze regio vaker ziet. In Aken, Kornelimünster, Susteren, Hasselt en Tongeren worden soortgelijke feesten gehouden, steeds met diezelfde cyclus.”
Het hele artikel lezen? Bestel hier Navenant editie 2 2025 voor €7,50.