De kracht van de geest

Mijn goede voornemen voor dit jaar is om meer te bewegen. Met een zittend beroep is dat een uitdaging, maar in de avonduren maak ik nu geregeld een rondje buiten om aan mijn 10.000 stappen te komen. Vaak met een podcast in mijn oren.

Een van mijn recente ontdekkingen is Hysterical, een podcast over hoe de geest het lichaam kan beïnvloeden. In deze podcast wordt een waargebeurde mysterieuze uitbraak besproken op een Amerikaanse high school. Een groep meisjes krijgt last van ongecontroleerde tics en vreemde uitbarstingen. Artsen zoeken naar een fysieke oorzaak, maar vinden niets. Uiteindelijk wordt er gedacht aan een mass psychogenic illness: een fenomeen waarbij mensen in een groep lichamelijke klachten krijgen zonder dat daar een medische oorzaak voor is. Het begint vaak met één persoon en verspreidt zich vervolgens, aangewakkerd door stress, angst of groepsdynamiek. De symptomen, zoals trillingen, verlammingen of zelfs flauwvallen, zijn echt, maar worden onbewust opgewekt door de geest. De lichamelijke klachten zijn een complexe manier voor de hersenen om overweldigende stress los te laten. De hersenen drukken de stress uit als een fysieke stoornis.

Het idee dat de geest zo’n impact op het lichaam kan hebben, is zowel fascinerend als ongemakkelijk. We zijn geneigd om te denken dat wat we voelen en ervaren een duidelijke fysieke oorzaak heeft. Koorts komt door een virus, rugklachten door te weinig beweging. Maar wat als onze geest, onbewust, het lichaam zodanig kan beïnvloeden dat het zich ziek gedraagt, zonder dat er een lichamelijke verklaring te vinden is?

De geschiedenis kent meer voorbeelden van zulke onverklaarbare epidemieën. Diplomaten die last kregen van mysterieuze neurologische klachten die later geen biologische basis bleken te hebben. En zelfs vandaag de dag zijn er TikTok-gemeenschappen waarin jonge mensen plotseling dezelfde tic-achtige bewegingen ontwikkelen na het zien van video’s van anderen met dezelfde klachten.

De wetenschap heeft nog veel vragen over hoe dit werkt, maar één ding is duidelijk: lichaam en geest zijn sterk met elkaar verbonden. Dat maakt het des te belangrijker om niet alleen voor ons fysieke, maar ook voor ons mentale welzijn te zorgen. Stress en angst kunnen zich niet alleen in gedachten, maar ook in het lichaam manifesteren. En omgekeerd kan een positieve mentale toestand soms wonderen doen. Patiënten die geloven in hun herstel, hebben vaak een beter verloop van hun ziekte. Placebo-effecten tonen aan dat verwachting alleen al het lichaam kan beïnvloeden.

Terwijl ik verder wandel, laat ik mijn gedachten gaan. De frisse lucht en het ritme van mijn passen geven me nieuwe energie na een lange werkdag. Mijn hoofd komt even los van de to-do’s en deadlines die normaal mijn aandacht opeisen. Misschien is dat wel precies waarom deze avondwandelingen zo goed zijn, niet alleen voor mijn lichaam, maar ook voor mijn geest.