Column Cees van Casteren

Voor gasten die beweren kunstenaars te zijn, zijn wijnmakers verrassend fantasieloos als het op het blenden van druivenrassen aankomt. Er zijn duizenden rassen in de wereld, die een schier oneindig aantal mogelijke combinaties opleveren, en toch beperken de meeste wijnmakers zich tot een piepklein aantal geijkte combi’s. Denk aan cabernet met merlot, tempranillo met garnacha, en semillon met sauvignon.

Uiteraard heeft dat zijn redenen. Commercieel verkopen bepaalde koppels beter dan andere. Ik kan me niet voorstellen dat consumenten in de rij gaan staan voor een combine van kekfrankos en keknyelu – ook niet in Hongarije waar deze druiven vandaan komen. Zelfs als het een interessant resultaat zou kunnen opleveren, mist zo’n tandem namelijk het trackrecord van de klassieke tweetallen – én vaak ook de kwaliteit.

Soms mengen wijnmakers inheemse druivenrassen zoals grillo of fernão pires met internationaal bekende zoals chardonnay, maar net zoals een filmster die met haar fitnesstrainer trouwt, lijken ze nooit echt voor elkaar weggelegd. En zelfs qua beroemdheid aan elkaar gewaagde druivenrassen – chardonnay en sauvignon blanc bijvoorbeeld- zie je zelden succesvol samen.

Regel één in de wijnwereld als het op mengen van druivenrassen aankomt, is om wit met wit te mengen, en rood met rood. Aangezien echter het vruchtvlees van alle druiven, rood of wit, kleurloos is, is er geen reden waarom een wijnboer geen witte wijn zou kunnen maken van zowel blauwe als witte druiven. Champagne is een voorbeeld van een succesvolle mix van chardonnay, pinot noir en pinot meunier. Als je de druiven maar voorzichtig genoeg perst, zal de resulterende wijn altijd meer wit dan rood zijn.

En wat te zeggen over rode wijnen die witte druiven bevatten – gemengde huwelijken? Eeuwenlang was het een wettelijke verplichting in Chianti (in Toscane) om witte druiven als malvasia en trebbiano aan het rode druivenras sangiovese toe te voegen. Gelukkig accepteerden de Italiaanse autoriteiten in de jaren negentig eindelijk dat een recept uit het midden van de negentiende eeuw niet meer van deze tijd was. Die witte druiven werden indertijd vooral toegevoegd om astringente rode wijnen uit slechte jaargangen drinkbaar te maken. Een soort wasverzachter voor de wijn. De sangioveses van tegenwoordig zijn echter zo goed geworden dat bijmengen van wit totaal overbodig geworden is.

Neen, zelfs als het om rassen van dezelfde kleur gaat, stellen wijnmakers me doorgaans teleur. Gelukkig ken ik al heel lang dit span van sauvignon blanc met chardonnay uit de Loire. Uit het gehuchtje Cheverny, met slechts 986 inwoners maar onder hen wel degelijk een fantasierijke matchmaker.