Geslaagd tweede Limburgse Wijnbouwcongres

Dat wijnbouw in de Lage Landen in de lift zit, werd onlangs niet alleen duidelijk met het uitbreiden van de Interreg Wijnstraat, maar ook met de ontwikkeling van BelBul. De term BelBul is een kwaliteitslabel voor Belgische mousserende wijnen, wat afgelopen week werd gelanceerd. Een goed moment om bij dit congres stil te staan waar we als relatief nieuwe wijnregio staan. Vanuit meerdere invalshoeken werd er gekeken naar de wijnbouw. Of zoals de organisatie van het congres het zelf als volgt omschrijft: “Bij het Limburgs Wijnbouwcongres staan de nieuwste trends, ontwikkelingen en duurzame technieken in de wijnbouw van Nederland en België centraal”.

In 2024 was Hasselt het vertrekpunt van het grensoverschrijdende wijnbouwcongres, dat jaarlijks moet worden georganiseerd. Was het eerste jaar vooral een lokaal feest, dit jaar kwamen er ook sprekers van buiten de provincie om hun expertise te delen. De eerste spreker, Cees van Casteren, Master of Wine en auteur van vele mooie wijnboeken, deed een voorgift over de sprekers van dit evenement en gaf alvast een mooie introductie over wat ons stond te wachten.

Kleine IJstijd
De moderne wijnbouw in de Lage Landen heeft nog niet zo'n lange historie, maar dat er al vroeg wijnbouw heeft plaatsgevonden, kon Mariella Beukers ons vertellen. Ze is schrijfster van meerdere wijnboeken over de wijnbouwhistorie van de Lage Landen. Een boeiend verhaal waarbij meerdere aannames werden geponeerd, zoals de stelling dat de wijnbouw via de Romeinen tot ons is gekomen of dat de Kleine IJstijd de wijnbouw heeft gestopt.

Niet omploegen
De rode draad van dit congres leek, wellicht onbedoeld, alternatieve wijnbouw. Dit werd boeiend gepresenteerd door Patrick Nijst van de Wijnfaktorij en vervolgens door Stan Beurskens van Wijndomein St. Martinus. Nijst nam ons mee in de verschillen tussen conventioneel, biologisch en biodynamisch versus het regeneratief wijn maken. De boodschap: “niet omploegen, maar schimmels en bacteriën in de grond hun gang laten gaan. Een wijngaard onderhoud je voor gezonde druiven, niet voor het uiterlijk”.

Drones & AI
Stan Beurskens nam ons mee in de wijnbouw anno 2025. Hierbij lag de focus vooral op nieuwe technologieën, zoals AI en het gebruik van mobiele telefoons in de wijngaard. Digitalisering, data verzamelen en trends herkennen. Trends zijn in dit geval mogelijke ontwikkelingen van meerdere jaargangen bekijken en ontdekken of er iets aan het broeden is en dan op tijd kunnen ingrijpen. Daarnaast werden ook termen als robotisering, drones boven de wijngaard en technologie in de wijnkelder besproken.  

Traditioneel of kopiëren?
Vicky Corbeels, duurzaamheidsonderzoeker, laat weten dat de traditionele wijnwereld door de opwarming van de aarde in de overlevingsmodus zitten. In België en Nederland liggen door de opwarming nu juist kansen voor kwaliteitswijnbouw, maar moeten we dan de technische expertise uit de traditionele wijnlanden kopiëren of juist een nieuwe koers varen? Indirect werd dit antwoord door de eerdere sprekers al gegeven.  

Cool climate
Kees van Leeuwen, hoogleraar wijnbouw in Bordeaux, werd gepresenteerd als de hoofdspreker en met zijn status is dat ook terecht. Heel slim werd zijn presentatie als een van de laatste geprogrammeerd, wat een beetje deed denken aan het wachten op de topact van een festival. Het optreden stelde in elk geval niet teleur. Kees nam ons via een stukje geschiedenis mee naar waar we nu staan als wijnwereld en vooral wat dit voor ons ‘cool climate’-wijngebied kan betekenen in de toekomst.

Overstroming
Samen met de andere sprekers werd er een geanimeerde en informatieve dag georganiseerd. Feit is dat de wijnbouw in de lift zit en dat werd door een gelegeerde van de provincie (Nederlands-Limburg) aangestipt. Camille Oostwegel sr. deed hierbij nog een oproep om vanuit de provincie ook subsidies te verlenen aan toekomstige wijnbouwers. Wijngaarden kunnen een goed alternatief zijn voor waterhuishouding, waarbij een link werd gelegd met de overstroming van 2021 rondom Valkenburg.   

Kortom: een meer dan geslaagde tweede editie van dit wijnbouwcongres. Het is al uitkijken naar de derde editie!