De maretak: een romantisch kerstsymbool

De maretak heeft een lange geschiedenis als een magische en spirituele plant. De oude Kelten bijvoorbeeld, zij beschouwden de maretak als heilig en het werd vaak gebruikt in hun rituelen en genezingsceremonies. Maretakken groeien niet op de grond; in plaats daarvan parasiteren ze op bomen, zoals eiken en populieren. Dit maakt ze niet alleen fascinerend, maar ook uitdagend om te kweken. Bij de Maretakkenboerderij groeien ze echter op appelbomen. Jos en Hannie zijn dan ook van origine appeltelers. In de jaren 80 kwamen ze erachter dat de maretak op hun appelbomen groeiden. “We hebben geprobeerd om deze plant te vermeerderen en na een aantal jaar is dat ook gelukt. In 2009 hebben we er vervolgens voor gekozen om de fruitteelt af te slanken en ons meer te richten op de maretakken. De appelbomen staan nu ten dienste van de mistletoe”, vertelt Jos.  

Typische witte besjes
Een maretak kweek je niet zomaar, en zeker niet snel. Het is een zorgvuldige onderneming. Maretak groeit langzaam, en het kan enkele jaren duren voordat een volwassen plant volgroeid is. “Je bent zeker zeven jaar bezig, voordat een maretak volledig volgroeit is. Geduld is dus noodzakelijk. “Pas na twee of drie jaar zie je of er überhaupt een maretakplant groeit op een boom.” Alleen de helft van deze maretakken krijgen de typerende witte bessen, dit zijn de vrouwelijke takken. Maar, zegt Jos: “zonder mannetjes kwamen er natuurlijk ook geen bessen op de vrouwtjes”, met een knipoog. De Maretakkenboerderij van Jos en Hannie boekt groot succes, inmiddels hebben ze namelijk een oogst-slagingspercentage tussen de 80 en 90 procent. Voorheen was het groene, bladhoudende plantje een beschermd product, tegenwoordig niet meer. Toch komen ze in het wild voornamelijk voor in Zuid-Limburg. De bessen zijn glanzend, geelachtig wit en bevatten een taai, slijmerig vruchtvlees. “De zaden zijn giftig voor mensen, maar niet voor de vogels die ze verspreiden via bijvoorbeeld onverteerde zaden”, legt Jos uit. Daardoor is maretak geen schaarst product, Jos ziet ze steeds meer.

Populariteit
De drukte en populariteit op hun Maretakkenboerderij in Margraten, vindt voornamelijk rond de kerstperiode plaats. In andere maanden houden Jos en Hannie zich bezig met andere werkzaamheden. “In de maand november beginnen hotels en restaurants interesse in de takken te tonen, eind november starten de particulieren. Het is dan zó druk dat we er zeker vier weken zoet mee zijn.” Tijdens de kerstperiode staan ze op kerstmarkten en het hele jaar door bieden ze rondleidingen aan. “Na kerstmis loopt de verkoop terug, het is immers een kerstsymbool”, verklaart hij. Toch krijgen ze met Valentijnsdag nog een korte opleving van mensen die interesse tonen in de romantische plant. De maretak is op zijn mooist in december. Maar, Jos en Hannie zijn al een tijdje bezig met een nieuw concept. “De dochter van boomkweker Frijns in Margraten spotte een aantal jaren geleden een mistletoe met rode bessen. We hebben hier onderzoek naar gedaan en zijn sinds twee jaar bezig om deze aparte variant te laten groeien op onze boerderij. Deze mistletoe groeit op olijfbomen en heeft veel zorg en aandacht nodig. Het is een vrij niche product, maar daardoor wel extra bijzonder”, lacht Jos trots.

Dus, als je deze kerstperiode onder de maretak staat, weet dan dat je deel uitmaakt van een eeuwenoude traditie die de geest van dit seizoen belichaamt. De maretak brengt mensen nog net een tikje meer samen tijdens deze feestelijke dagen, en dat ziet Jos ook: “Als we op kerstmarkten staan, wordt er natuurlijk hier en daar wat afgekust onder onze maretakken. Het gebaar zorgt voor een joviale stemming. Iedereen kent deze traditie en die moeten we zeker in eer houden.”

Meer info en/of een rondleiding boeken
www.maretakshop.nl